اصطلاح «فهرست سیاه آیپی» احتمالاً برای شما آشناست اگر مدیر وب هستید یا یک وبسایت را اجرا میکنید. آدرسهای آیپی برای جلوگیری از دسترسی ترافیک مخرب به شبکهها و سیستمها در فهرست سیاه قرار میگیرند.
اصطلاح «فهرست سیاه IP» احتمالاً برای شما آشناست اگر مدیر وب هستید یا وبسایتی را اداره میکنید. آدرسهای IP برای جلوگیری از دسترسی ترافیک مخرب به شبکهها و سیستمها در فهرست سیاه قرار میگیرند.
برای مسدود کردن دسترسی به سایت از یک IP خاص، مدیران میتوانند آن IP را به فهرست سیاه اضافه کنند. در برخی موارد، این کار میتواند بهطور مؤثر از شروع یک حمله جلوگیری یا آن را متوقف کند.
دانستن مفهوم فهرست سیاه IP، چگونگی اعمال آن بر وبسایتتان و چالشهای مرتبط، برای حفظ امنیت وبسایت در برابر تهدیدات ناخواسته امری ضروری است.
فهرست سیاه IP چیست؟
فهرست سیاه IP فرآیندی است برای مسدود کردن آدرسهای IP که به عنوان ارسال هرزنامه یا انجام فعالیتهای نامطلوب شناخته شدهاند. هنگامی که یک آدرس IP به «فهرست سیاه» اضافه میشود، کامپیوترهای مرتبط با آن دیگر نمیتوانند ایمیل ارسال کنند یا به وبسایتهای خاص دسترسی داشته باشند.
دو نتیجهٔ اصلی از افزودن یک آدرس IP به فهرست سیاه وجود دارد. عملکرد اصلی جلوگیری از آسیب به سیستم است. بهعنوان مزیت دوم، تحویل هرزنامهها متوقف میشود. این میتواند کار یک مدیر وب یا شبکه را سادهتر کند. بدون این روش، آنها مجبور بودند اقدامات دستی برای جلوگیری از ترافیک مخرب یا فیلتر کردن پیامهای ناخواسته انجام دهند.

فهرست سیاه IP میتواند موقت (به مدت زمان مشخص) یا دائمی (برای یک بازهٔ طولانی) باشد. علاوه بر این، میتواند بهصورت دستی یا خودکار اجرا شود.
بهخاطر بسپارید که فهرست سیاه IP یک تکنیک محافظتی مطلق نیست. حتی اگر آدرس IP حملهکننده در فهرست سیاه باشد، ممکن است از طریق آدرس IP دیگری یا با استفاده از روشهای دیگر به سیستم دسترسی پیدا کند.
چگونه فهرست سیاه IP کار میکند
فهرست سیاه IP با شناسایی آدرسهای IP بالقوه مخرب، نظارت بر رفتار مشکوک آنها و در نهایت مسدود کردن دسترسی این آدرسها به شبکه عمل میکند. اگر یک آدرس IP در «فهرست سیاه» باشد، تمام ترافیک ورودی و خروجی از آن آدرس مسدود میشود. این شامل ارسال و دریافت ایمیلها و مرور وب میشود.
اکثر سیستمها از یک یا چند فهرست سیاه برای فیلتر کردن ترافیک ورودی و خروجی شبکه استفاده میکنند.
در ادامه تجزیه و تحلیل دقیقتری از این فرآیند ارائه میشود.
مرحله ۱: شناسایی یک آدرس IP مشکوک
فهرست سیاه IP با یافتن فعالیت مشکوک emanating از یک آدرس IP آغاز میشود. این کار میتواند با مانیتورینگ ترافیک شبکه و بررسی الگوها یا رفتارهای غیرعادی انجام شود. برای مثال، افزایش ناگهانی تعداد ایمیلهای ارسالشده از یک آدرس IP خاص میتواند نشاندهنده استفاده از آن برای ارسال هرزنامه باشد.
مرحله ۲: نظارت بر آدرس IP

پس از شناسایی یک آدرس IP مشکوک، باید آن را برای فعالیتهای بیشتر نظارت کرد. این میتواند شامل ردیابی تعداد درخواستهای ارسالشده به یا از این آدرس در یک بازهٔ زمانی مشخص و بررسی وجود ترافیک مخرب باشد که از طریق آن عبور میکند.
مرحله ۳: مسدود کردن آدرس IP
به محض اینکه مشخص شد یک آدرس پروتکل اینترنت برای مقاصد مخرب مورد استفاده قرار گرفته است، باید دسترسی به آن مسدود شود. آدرس IP میتواند بهصورت دستی یا خودکار توسط سیستمی که برای شناسایی و مسدود کردن آدرسهای مخرب طراحی شده است، به فهرست سیاه اضافه شود.
مرحله ۴: اتخاذ گامهای اضافی
پس از مسدود شدن یک IP، اقدامات دیگری باید برای اطمینان از عدم ادامهٔ فعالیت مخرب انجام شود. این میتواند شامل بررسی سیستمهای آسیبپذیر هدف، بازنشانی رمزهای عبور و اطمینان از بهروزرسانی تمام سیستمها با آخرین وصلههای امنیتی باشد.
چگونه فهرست سیاه IP را برای وبسایت خود پیادهسازی کنیم
فهرست سیاه IP برای یک وبسایت میتواند به چند روش مختلف پیادهسازی شود.
استفاده از راهحلهای شخص ثالث مانند Safe Web شرکت Symantec یک روش معمول است. این پلتفرمها مدیریت بانکهای اطلاعاتی آدرسهای IP مسدود شده و دیگر قوانین فهرست سیاه را ساده میکنند.
همچنین میتوان مکانیزم فهرست سیاه IP خود را ایجاد کرد. برای این کار ابتدا باید فهرستی از آدرسهای IP مشکلساز جمعآوری کنید و سپس سرورها و تجهیزات شبکهتان را طوری تنظیم کنید که بهدقت این فهرست سیاه را اعمال کنند. بهروز نگهداشتن این فهرست با جدیدترین آدرسهای مشکوک نیز بسیار مهم است.
در نهایت، میتوانید از یک سیستم خودکار، مانند نرمافزار، سختافزار یا فایروال ابری، برای فیلتر کردن انتقال دادههای احتمالی خطرناک استفاده کنید. این میتواند بهعنوان یک لایهٔ دفاعی اضافی مفید باشد، زیرا سیستم میتواند قبل از رسیدن به شبکه یا وبسایت شما، هرگونه ناهماهنگی یا فعالیت مخرب را شناسایی کند.
انواع فهرست سیاه IP
فهرستهای سیاه IP میتوانند به انواع اصلی زیر تقسیم شوند:
- فهرستهای سیاه سطح شبکه: برای جلوگیری از دسترسی از شبکهها یا ارائهدهندگان سرویس اینترنت خاص، فهرستهای سیاه میتوانند در سطح شبکه ایجاد شوند. برای مثال، یک ISP ممکن است شبکههای بالقوه مخرب را از استفاده از زیرساخت خود منع کند.
- فهرستهای سیاه سطح سازمان: فهرستهای سیاه در سطح سازمان به بخشهای فناوری اطلاعات امکان میدهند تا دسترسی به خدمات خود را بر اساس معیارهای تعیینشده توسط شرکت محدود کنند. برای مثال، یک شرکت ممکن است فهرست سیاهی از آدرسها و شبکههای مخرب داشته باشد که میخواهد از دسترسی به سیستمهای خود منع کند.
- فهرستهای سیاه اعتبار IP: ارائهدهندگان شخص ثالث بهطور منظم فهرستهای سیاه اعتبار IP را بهروزرسانی میکنند تا آدرسهای IP بالقوه مخرب را شناسایی کنند. هنگام تصمیمگیری برای محدود کردن یک آدرس IP، سیستمهای اعتبار IP اطلاعاتی از منابع مختلف بررسی میکنند.
- فهرستهای سیاه دینامیک: فهرستهای سیاه دینامیک برای مسدود کردن آدرسهای IP بهصورت لحظهای براساس معیارهای پیشتعریفشده استفاده میشود. برای مثال، یک ISP ممکن است فهرست سیاهی دینامیک داشته باشد که هر آدرس IP ارسالکننده حجم بالایی از ایمیلهای هرزنامه را مسدود کند.
- فهرستهای سیاه مبتنی بر بدافزار: این فهرستها برای مسدود کردن آدرسهای IP مخربی که بهصورت شناختهشده در توزیع بدافزار یا فعالیتهای مخرب دیگر مشارکت دارند، استفاده میشود.
چالشهای فهرست سیاه IP
فهرست سیاه IP ابزار مؤثری برای جلوگیری از فعالیتهای مخرب است، اما با چالشهایی همراه است. در ادامه رایجترین آنها آورده شده است:
جعل IP
حملهکنندگان میتوانند از تکنیکهای جعل IP استفاده کنند تا ترافیک مخرب خود را طوری نشان دهند که از منبع معتبر میآید. این امر تشخیص و مسدود کردن فعالیتهای مخرب توسط سیستمهای مبتنی بر فهرست سیاه را دشوار میکند.
نتیجهگیریهای مثبت نادرست
سیستمهای فهرست سیاه بدون نقص نیستند و ممکن است گاهی بهطور اشتباه ترافیک یا کاربران معتبر را مسدود کنند. معمولاً فهرستهای سیاه قدیمی یا پیکربندی شده نادرست این مشکل را ایجاد میکنند.
تغییر آدرسهای IP
حملهکنندگان میتوانند آدرس IP خود را تغییر دهند تا از سیستمهای مبتنی بر فهرست سیاه فرار کنند، اگرچه این کار معمولاً زمانبر است. این بهویژه وقتی صادق است که حملهکننده از آدرسهای IP دینامیک یک ISP استفاده میکند.
بوتنتها
بوتنتها شبکههایی از کامپیوترهای آلوده هستند که میتوانند برای راهاندازی حملات توزیعی بزرگمقیاس استفاده شوند. این نوع حملات میتوانند فهرستهای سیاه را دور بزنند، زیرا آدرسهای IP مخرب از منابع مختلف میآیند.
شبکه خود را با فهرست سیاه IP ایمن کنید
فهرست سیاه IP بخشی اساسی از امنیت شبکه است. این میتواند در حفاظت از زیرساختها در برابر حملات سایبری و نشت دادهها کمک کند. همچنین اطمینان میدهد که فقط کاربران معتبر به بخشهای محدود شدهٔ شبکه دسترسی داشته باشند.
اما باید به خاطر داشته باشید که هیچ سیستمکامل ۱۰۰٪ مؤثر نیست. چالشهایی در پیادهسازی فهرست سیاه IP وجود دارد. با در نظر گرفتن این موارد و اتخاذ گامهای لازم برای کاهش آنها، سازمانها میتوانند از وجود یک استراتژی امنیتی مؤثر اطمینان حاصل کنند.